Onu siyaset sahnesinde görmeye başladığımız geç 2000’lerden beri rijit, agresif, jakoben tavrına alışığız. Meclis, 2008’de başörtüsü yasağını ezici bir oyla (103’e karşı 411 oyla; CHP’ye karşı AKP ve MHP oylarıyla) kaldırdığında kararın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne koşanlar arasında Kılıçdaroğlu da vardı. Televizyonlarda başörtüsüne “bir metrelik bez parçası” diyen de yine oydu. O aralar özellikle dikkat çekmese de CHP’nin adeta askeri darbe çağıran genel söyleminin sözcülerinden biriydi Kemal Kılıçdaroğlu.  

Fakat ne olduysa FETÖ, 2010 Mayıs’ında Deniz Baykal’ın mahrem görüntülerini yayımladıktan sonra oldu. Deniz Baykal neden böyle bir siyasi infaza kurban gitti? Baykal’ın kasetini yayımlayan “Metacafe”nin FETÖ’nün askeriye içinde yürüttüğü tasfiye hareketinin yayın organıyken vizörü birden Baykal’a çevirmesi, içerde ne olup bittiğini bilmeyen bizler için şaşırtıcıydı. Acaba Baykal onlara ne istediler de vermedi? Akla ilk gelen şey, ertesi yıl yapılacak seçimlerle ilgili bir planı devreye sokma arzusudur. CHP’nin 2007 ve 2011 seçim bildirgelerini inceleyince neden Baykal’dan ziyade Kılıçdaroğlu’nun FETÖ açısından kullanışlı olduğunu işaret edecek ipuçlarını görebiliyoruz. Lafı çok uzatmadan, CHP’nin 2007 ve 2011 seçim bildirgelerinin başlıklarına bir bakmak bile bir şeyler söylüyor.

2007: “Ulus devlet, üniter devlet, laik Cumhuriyet” (CHP, 2007, s. 1).

2011: “Özgürlüğün ve umudun ülkesi, herkesin Türkiye’si” (CHP, 2011, s. 1).

İkisinin aynı parti olduğunu söyleyemezsiniz, mesele sadece seçim bildirgeleri olsaydı. Ama bu neredeyse taban tabana zıt ifadeler, CHP’nin 2010 ile 2011 arasında göstere göstere dizayn edildiğinin bir işareti olarak okunmalıdır. Bildirgeleri kıyaslayarak okumaya devam ettiğinizde daha enteresan, pratik politika sahasında karşılığı olan birçok değişikliğe CHP’nin maruz kaldığını göreceksiniz. Özetle, CHP Baykal’dan Kılıçdaroğlu’na devredilirken ulusalcılıktan liberal sola evrilmiş oluyordu.

Fakat burada benim meselem bu değil. Liberal sol bir cumhurbaşkanı adayı, bir seçim çalışması olarak “Aleviyim!” diye propaganda yapar mı? Ulusalcının, laikçinin, ünitercinin yapmayacağı aşikar. Ama bir liberal bunu söyler mi? Evet söyler. Nerden biliyorum derseniz, Ahmet Davutoğlu’nun Kılıçdaroğlu’na karşılık “Sünniyim” demesinden biliyorum. Burada sol liberal ile sağ liberalin tatlı bir düetine tanık olduk. Bu insanlar, Amerikalı danışmanlarının da etkisiyle sanırım, Türkiye seçim atmosferini Amerikan tarzı bir kimlikler üzerinden oy avcılığına evirdiler 2023’te. 14 Mayıs’ta da ödülünü aldılar, seçmeni tarafından bile tam benimsenmeyen Kemal Kılıçdaroğlu, %44,88 gibi rekor bir oya ulaştı.

Öte yandan, Kılıçdaroğlu ve CHP’si sadece Batı Avrupa tarzı sol liberal değil. Aynı zamanda, alttan alta gelişen bir azlıkçı, azınlıkçı söylem de söz konusu. 2015 Haziran seçim bildirgesinde bayram değil seyran değilken “İstihbarat birimlerinin hukuki sorumluluğu” başlığıyla karşılaşıyorsunuz. Altındaki ifadeler daha da enteresan, FETÖ’nün ajandası, PKK ve Meclis’teki yansıma partisinin politikalarıyla mutabık:

“MİT Yasası’nın kamu görevlilerine mutlak dokunulmazlık kazandırmasına son vereceğiz. MİT’in şahsileşmiş bir iktidarın istihbarat ve komplo aracına dönüşmesinin önüne geçeceğiz. MİT müsteşarının yargılanması için gerekli olan idari izni, Cumhurbaşkanı’ndan alarak, yetkiyi Başbakan’a vereceğiz. ‘Devlet sırrı’ kavramının kapsamını daraltacak ve kötüye kullanılmasının önüne geçeceğiz” (CHP, 2015a, s. 28).

Özetle, Türk istihbaratını hareket ve mukavemet edemez hale getireceğiz demek istemişler. Haziran 2015 seçimlerinden sonra PKK’nın şehirleri işgal etme girişimine karşı başlatılan Hendek Operasyonları ve devam eden yıllarda PKK’yı Kemal Tahir’in tabiriyle “bire kadar kırmaya” yönelik güvenlik politikaları CHP’nin 2018 bildirgesinde yansımasını hemencecik bulmuş: “OHAL’i kaldıracak ve KHK düzenine son vereceğiz” (CHP, 2018, s. 37). Yani, PKK ve FETÖ karşısında hükümetin aldığı tedbiri ortadan kaldırarak kimlikler ve azlıklar üzerinden yeni bir Türkiye şeması oluşturacağız.

Bunun ne kadar belirsiz bir politik figür yarattığını müşahede ediyoruz yıllardır. Kemal Kılıçdaroğlu tam olarak kimdir? Haydar Ergülen’in dediği gibi, “Dürüst, kibar, demokrat, adaletli, merhametli Kemal Kılıçdaroğlu” mu mesela? Belki özel hayatında tüm bu erdemlere sahiptir; ama kısa siyasi kariyeri ortadayken bu lafları edebilmek olsa olsa mezhep kayırmacılığı olabilir.

Ben en çok, “kibar” lafına takıldım. Kılıçdaroğlu, 14 Mayıs’ta belli ki seçimi önde götüreceğini sanıyordu. Aksi olduğu ortaya çıktığından beri her gün, hatta saat başı gerilimi tırmandıracak, suçlayıcı, saldırgan, kötü söz içeren, mantığı zorlayan, dürüstlüğe yakışmayacak, demokrat tavra tamamen uzak, adaletten merhametten hele hiç payını almamış açıklamalar yapıyor. Masaları yumrukluyor, eskiden bürokratları askerleri tehdit ediyordu artık doğrudan doğruya halkı tehdit ediyor, yetmedi rakibine oy verenleri “günah” işlemekle suçluyor: “Erdoğan’a oy verenler, yapmayın etmeyin, günaha girmeyin. Samimi bir Müslüman bu kadar büyük bir günaha girmez. Girmemeli de zaten.”

Bu sözleri sarf eden kişi için birçok şey söylenebilir ama adaletli, merhametli, demokrat, kibar vb. sıfatlar kullanılamaz. Bu sözlerde Alevilerin çokça söz edilen insani hoşgörüsünden de zerre yok. Ben olsam sadece, “öfkeli” derdim ama Aleviliğine kendisi vurgu yaptığı için, sanırım 28 Mayıs’ta seçimi kaybetmesi halinde, Kemal Kılıçdaroğlu Türk siyasi tarihine bu üç yönüyle geçmiş olacak: Alevi, kaybeden, öfkeli.

KAYNAKLAR

CHP (2007). Pusula ’07: 2007 seçim bildirgesi. Erişim adresi: https://chp.org.tr/yayin/2007-secim-bildirgesi/Open

CHP (2011). Özgürlüğün ve umudun ülkesi, herkesin Türkiye’si: 2011 seçim bildirgesi. Erişim adresi: https://chp.org.tr/yayin/2011-secim-bildirgesi/Open

CHP (2015). Yaşanacak bir Türkiye: Seçim bildirgesi 2015. Erişim adresi: https://chp.org.tr/yayin/2015-haziran-secim-bildirgesi/Open

CHP (2018). Millet için geliyoruz: Seçim bildirgesi 2018. Erişim adresi: https://chp.org.tr/yayin/2018-secim-bildirgesi/Open